19. edycja Millennium Docs Againts Gravity we Wrocławiu. Retrospektywa Sontag i premiera portretu Nawalnego
Wrocławska edycja festiwalu Millennium Docs Against Gravity zbliża się wielkimi krokami! W połowie maja po raz kolejny spotkamy się w salach Dolnośląskiego Centrum Filmowego, by wspólnie doświadczać najlepszego kina dokumentalnego. Spośród wielu festiwalowych propozycji prezentujemy Państwu dziś retrospektywę filmów Susan Sontag oraz premierowe pokazy portretu Aleksieja Nawalnego, w reżyserii Daniela Rohera.
Retrospektywa Sontag
Nie tak dawne wznowienia najważniejszych pozycji eseistycznych Susan Sontag (1933-2004), jak chociażby „O fotografii”, „Przeciw interpretacji i innych esejów”, wydanie „Widoku cudzego cierpienia”, a także ukazanie się polskiego przekładu dzienników amerykańskiej intelektualistki, wspomnień o niej oraz biografii świadczą o ciągłym zainteresowaniu jej twórczością i bezkompromisowym sposobem życia. Tymczasem bogata i różnorodna twórczość filmowa Susan Sontag, korespondująca z jej pisarstwem, pozostaje w Polsce nadal niemal nieznana. W ramach 19. Millennium Docs Against Gravity chcemy uzupełnić tę lukę i zaprezentować filmy eseistki i miłośniczki kina, których znajomość pozwala uzupełnić rozumienie jej myśli o obrazach, które kształtują naszą kulturę oraz sposób widzenia świata.
Pierwsza retrospektywa filmów Susan Sontag w Polsce ujmuje najważniejsze produkcje z dorobku twórczyni. Widzowie festiwalu zobaczą wyreżyserowany przez Susan Sontag film dokumentalny „Ziemie obiecane” („Promised Lands”, 1974), realizowany w październiku 1973 roku w Izraelu, odpierającym atak koalicji Syrii i Egiptu podczas trwającej dwadzieścia dni wojny Yom Kippur. Film uważany jest za jedno z jej najbardziej docenionych dzieł. W „Ziemiach obiecanych”, nad którym Sontag pracowała wraz z partnerką Nicole Stéphane, odpowiadającą za jego produkcję, zintegrowane zostały warstwy obrazów wojny i wypowiedzi, w których dominują opozycyjne izraelskie stanowiska reprezentowane przez Yorama Kaniuka, pisarza i przyjaciela autorki, oraz Juwala Ne’emana, fizyka, wojskowego, późniejszego ministra ds. Nauki i Rozwoju Izraela. Oddają złożoną rzeczywistość ziemi, którą obiecano zbyt wielu ludziom.
W 1993 roku Sontag zdecydowała się na wyjazd do Sarajewa w odpowiedzi na sugestię jej syna Davida Rieffa, który przebywał w mieście, relacjonując wojnę. Jak podkreślała autorka w wywiadach, w wyniku konsultacji z lokalną społecznością zdecydowała się wyreżyserować sztukę teatralną „Czekając na Godota” Samuela Becketta. Widzowie 19. MDAG będą mogli zobaczyć film „Czekając na Godota… w Sarajewie” („Waiting for Godot… in Sarajevo”), współreżyserowany przez Sontag wraz z Nicole Stéphane, będący antywojennym gestem i hołdem złożonym mieszkańcom miasta. W programie retrospektywy ujęty także został zrealizowany w Wenecji film „Zwiedzanie bez przewodnika” („Unguided Tour”, 1993) Sontag inspirowany jej książką „I, Etcetera”, który wymyka się jasnym rozróżnieniom na kino faktów i kino fikcji.
W ramach retrospektywy nie zabraknie także wczesnych filmów fabularnych Sontag. Widzowie będą mogli zobaczyć filmy, jak pisała sama autorka, inspirowane twórczością Ingmara Bergmana – „Duet dla kanibali” („Duet for Cannibals”), debiut filmowy zrealizowany w 1969 roku w Szwecji i jej kolejne dzieło „Brat Carl” („Brother Carl”) z 1971 roku. Aby dopełnić kontekst twórczości Sontag w programie zaprezentujemy także między innymi film „Town Bloody Hall” Donna Alana Pennebakera i Chrisa Hegedusa (1979), będący utrzymaną w duchu direct cinema rejestracją debaty, która miała miejsce 30 kwietnia 1971 w nowojorskim ratuszu między feministkami i krytyczkami kultury Germaine Greer, Jill Johnston, Jacqueline Ceballos, Dianą Trilling i zgryźliwym Normanem Mailerem, wpisującą się w historię drugiej fali feminizmu. Spotkaniu przysłuchiwała się Susan Sontag. Uzupełnieniem programu będzie także biograficzny film „W sprawie Susan Sontag” („Regarding Susan Sontag”) Nancy Kates, który przybliża historię życia bohaterki naszej retrospektywy.
Program retrospektywy twórczości Susan Sontag jest pierwszą tak szeroką prezentacją filmowego dorobku amerykańskiej eseistki w Polsce i jedną z pierwszych w Europie Środkowo-Wschodniej.
„Nawalny” premierowo w Polsce podczas 19. Millennium Docs Against Gravity!
W obliczu możliwej inwazji Rosji na Ukrainę wszyscy zastanawiają się nad działaniem autorytarnego reżimu Władimira Putina i stojących za nim motywacji. Oblicze współczesnej Rosji odbija się doskonale w sylwetce jej najbardziej znanego opozycjonisty – Aleksieja Nawalnego. W filmie „Nawalny” (Navalny) reżyser Daniel Roher pokazuje tego wyjątkowego człowieka i jego walkę z bezwzględnym systemem. Swoją premierę „Nawalny” miał podczas festiwalu w Sundance, gdzie otrzymał Nagrodę Publiczności.
Pościgi, próby otrucia, szpiedzy – chociaż film Rohera przypomina prawdziwy thriller, niestety jest to zapis prawdziwych wydarzeń. W filmie pokazana została także poruszająca historia rodziny Nawalnego w obliczu otrucia, które prawie doprowadziło do jego śmierci. Bohaterski powrót opozycjonisty do Rosji, gdzie niedawno został skazany na 20 lat więzienia, był jednym z najważniejszych wydarzeń ostatnich lat dla mieszkańców Rosji. Wrocławska publiczność będzie mogła zobaczyć premierowo tę niesamowitą historię odwagi i miłości do ojczyzny już w maju podczas 19. edycji Millennium Docs Against Gravity.
