Ponaglenie ws. nierozpatrzenie wniosku o dostęp do informacji publicznej [WZÓR]

W przypadku nierozpatrzenia wniosku o dostęp do informacji publicznej oczywiście przysługuje nam skarga do sądu, a także inne możliwości prawnej. Najpierw warto zastosować nieformalne ponaglenie, które przypomni organowi o jego obowiązkach i konstytucyjnych prawach obywatela. Stowarzyszenie Nowoczesnej Edukacji Prawnej przygotowało wzór takiego ponaglenia.

Czytaj więcej: Informacja publiczna. Co zrobić, gdy nie otrzymujemy odpowiedzi na wniosek?

PONAGLENIE

Szanowni Państwo,

dnia … wniosłem drogą mailową na adres poczty elektronicznej […] wniosek o udostępnienie informacji publicznej [w zakresie…]

Do tej pory nie odnotowano wpływu odpowiedzi na ten wniosek, mimo upływu ustawowego terminu na udostępnienie tej informacji, który wynosi 14 dni [i nie został przedłużony do dwóch miesięcy].

Jak przypomina Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 20 września 2022 (sygnatura akt IV SAB/Wr 528/22), „w zakresie informacji, które nie są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej terminy reakcji organu, do którego kierowane jest zapytanie, określa art. 13 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Stosownie do jego brzmienia udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 15 ust. 2 (ust. 1). Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku (ust. 2).

Jak zauważył Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 1 czerwca 2022 (sygnatura akt II SAB/Sz 41/22), cechą postępowania w sprawie udzielenia informacji publicznej jest jego szybkość. „Cechą nadrzędną procedury związanej z dostępem do informacji publicznej jest szybkość postępowania, o czym świadczy chociażby ustawowy obowiązek rozpoznania wniosku w terminie czternastu dni. W tym kontekście bezczynność organu administracji publicznej to sytuacja, gdy w prawnie ustalonym terminie organ ten nie podjął żądanych czynności w sprawie lub opieszale prowadził postępowanie, ale – mimo ustawowego obowiązku – nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął stosownej czynności. Bezczynność organu, czyli niekorzystanie z kompetencji, którą ze względu na zaistnienie wymaganych przez prawo okoliczności organ jest obowiązany wykorzystać, stanowi specyficzny przejaw nielegalności zachowań administracji publicznej.”

Warto podkreślić publicznoprawny charakter dostępu do informacji publicznej. Jak to ujął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku (wyrok z dnia 12 czerwca 2020 r., sygnatura akt II SAB/Bk 39/20), „uzyskanie informacji publicznej ma na celu spowodowanie efektu transparentności realizowania władzy publicznej, w tym wykonywania jej zadań, których częścią jest wydatkowanie środków wspólnoty samorządowej. Informacja publiczna umożliwia wnioskodawcom wyrobienie sobie poglądu i uzyskanie wiedzy o działaniach władzy publicznej.”

Naczelny Sąd Administracyjny (uchwała z 11 kwietnia 2005 r., sygnatura akt I OPS 1/05) trafnie zauważył, że prawo dostępu do informacji publicznej „ma na celu umożliwienie obywatelowi realnego udziału w życiu publicznym, ale także służy jawności życia publicznego, określanej potocznie jako przejrzystość działań władzy publicznej oraz osób wykonujących zadania tej władzy. Prawo to służy także do sprawowania kontroli obywatelskiej nad funkcjonowaniem władzy publicznej”.

Zauważyć należy, że do skutecznego żądania udostępnienia wystarczy mail skierowany na oficjalny adres poczty elektronicznej i organ nie ma prawa zasłaniać się tym, że nie został doręczony z uwagi na przyczyny techniczne.

Jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku (wyrok z dnia 05 października 2022, sygnatura akt II SAB/Bk 77/22), „Do obowiązków organu administracji publicznej należy taka konfiguracja poczty elektronicznej, w tym filtrów antyspamowych, oraz takie zorganizowanie obsługi technicznej poczty elektronicznej organu, aby zapewnić bezproblemowy i niezwłoczny odbiór przesłanych na ten adres podań.”

Brak jakiejkolwiek odpowiedzi oznacza, że [organ] znajduje się w stanie bezczynności.

Jak przypomniał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w wyroku z dnia 10 maja 2022 (sygnatura akt II SAB/Ol 103/22), „Bezczynność podmiotu obowiązanego do rozpoznania wniosku ma miejsce wówczas, gdy organ w terminach wskazanych w art. 13 ust. 1 w związku z ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, nie komunikuje stronie w żaden sposób, jak zakwalifikował żądanie, jak zamierza w stosunku do niego procedować oraz tego, co strona powinna uzupełnić, wyjaśnić i wskazać, aby nadać wnioskowi prawidłowy bieg, ewentualnie (gdy powziął wątpliwości) nie wzywa strony do określenia rodzaju trybu, w jakim występuje ona o udostępnienie informacji publicznej.”

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie zwrócił również uwagę w cytowanym wyroku na to, że stan bezczynności narusza prawo Unii Europejskiej. „Tak rozumiana bezczynność oznacza naruszenie prawa obywatela UE do dobrej administracji. Prawo do dobrej administracji wynika z treści art. 41 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (Dz.U.UE.C.2007.303.1). Jednym z fundamentalnych elementów tego prawa jest w myśl art. 41 ust. 1 tej Karty, prawo do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii.”

Należy również stwierdzić, że nieudostępnienie informacji publicznej wbrew obowiązkowi stanowi przestępstwo, o którym mowa w art. 23 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Czytaj też: Czy „dokument wewnętrzny” przestanie utrudniać dostęp do informacji publicznej? Przełomowy wyrok NSA

Zastrzeżenie: Stan prawny na dzień 14 października 2023 r. Artykuł przedstawia stan prawny według najlepszej dostępnej wiedzy, jednakże nie zastąpi porady prawnej, dopasowanej do konkretnych rozwiązań. W razie problemów prawnych zapraszamy pod adres: wroclawska.poradnia@gmail.com.

Mobilna Poradnia Prawna

Projekt “Mobilna Poradnia Prawna” realizowany przez Wrocławską Poradnię Prawną i Stowarzyszenie Nowoczesnej Edukacji Prawnej w ramach projektu „Polskie Inicjatywy Poradnicze” dofinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Wspierania Rozwoju Organizacji Poradniczych na lata 2023-2033. Operatorami Projektu są: Fundacja Przestrzeń Lokalna, Fundacja Fundusz Lokalny SMK, LGD Stowarzyszanie „Partnerstwo dla Ziemi Niżańskiej”, Stowarzyszanie LGD „TRYGON-Rozwój i Innowacja