Niech Wrocław będzie miastem otwartym i przyjaznym – list do prezydenta Rafała Dutkiewicza

Prezentujemy list do Prezydenta Wrocławia Rafała Dutkiewicza, napisany przez Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia wspólnie z członkami Akcji Miasto. Dotyczy on manifestacji ONR w Rynku z 18 listopada br., podczas której spalono kukłę ucharakteryzowaną na żydowskiego mężczyznę i skandowano pełne nienawiści hasła pod adresem muzułmanów.

Oto pełna treść listu:

„Jesteśmy głęboko poruszeni wydarzeniami, do których doszło 18 listopada br. na wrocławskim Rynku, czyli w samym sercu miasta. Podczas manifestacji Obozu Narodowo-Radykalnego spalono kukłę, która wyglądem nawiązywała do stereotypowego wizerunku żydowskiego mężczyzny. Apelujemy do prezydenta Wrocławia Rafała Dutkiewicza o stanowczą reakcję.

To wstrząsające, że w 2015 r. we Wrocławiu – mieście, które już za kilka tygodni będzie oficjalnie Europejską Stolicą Kultury – dochodzi do wydarzeń, które przywołują na myśl brunatne wiece w Breslau w latach 30. poprzedniego stulecia. Ta sytuacja porusza tym głębiej, gdy przypomnimy sobie, jak dramatyczne konsekwencje przyniosła Wrocławiowi II Wojna Światowa rozpętana przez szaleństwo niemieckich nazistów, przez którą wielkie połacie miasta zostały starte z powierzchni ziemi i przez którą zginęła wielka grupa mieszkańców dawnego Breslau.

Jako demokraci i zwolennicy liberalnych wartości (w tym wolności słowa, gwarantującej swobodę głoszenia także tych poglądów, które są nam obce) nie odmawiamy nikomu prawa do manifestowania, do ekspresji politycznej, do skandowania politycznych haseł. Daleko nam do poparcia dla prewencyjnego zakazywania organizowania zgromadzeń publicznych, gdy istnieje ryzyko łamania prawa.

Jesteśmy jednak przekonani, że spalenie kukły ucharakteryzowanej na wizerunek żydowskiego mężczyzny zdecydowanie przekracza granice politycznej ekspresji gwarantowanej przez zasadę wolności słowa. To gest o jawnie antysemickim wydźwięku, który powinien być ścigany z całą surowością obowiązującego w Polsce prawa. Po tym incydencie na manifestacji z 18 listopada br. we Wrocławiu, dalsza bierność wobec takich aktów symbolicznej przemocy zwolenników skrajnej prawicy będzie poważnym błędem.

Stanowczo sprzeciwiamy się też hasłom głoszonym podczas manifestacji ONR na wrocławskim Rynku: ksenofobicznym, pełnym nienawiści do imigrantów i uchodźców z krajów muzułmańskich. Było to kolejne w ostatnich tygodniach zgromadzenie publiczne we Wrocławiu, podczas którego padły ksenofobiczne, agresywne postulaty. Dlatego uważamy, że moralnym obowiązkiem wrocławian jest wyrazić sprzeciw wobec tego typu postulatów i wobec takich demonstracji nienawiści na tle religijnym oraz narodowościowym w przestrzeni publicznej Wrocławia.

Wrocław jest domem dla ludzi wielu narodowości i wyznań. To naturalne dla miasta o tak złożonej przeszłości, wielokulturowego oraz doświadczonego w kontaktach z innymi wyznaniami lub postawami. Ten historyczny i kulturowy kapitał władze miasta od lat starają się przekuć, budując wizerunek Wrocławia – miasta spotkań. Otwartego, ciepłego, przyjaznego, w którym każdy jest mile widziany. I bez znaczenia ma tu kolor skóry lub wyznawana wiara. Wrocław chce łączyć, nie dzielić.

Niestety, w ostatnich latach obserwujemy we Wrocławiu rosnącą aktywność grup jawnie identyfikujących się z szowinizmem i ksenofobią, głośno manifestujących niechęć (a czasem wręcz nienawiść) do obcokrajowców w naszym mieście – zwłaszcza do osób o innym kolorze skóry. Każde kolejne pobicie na tle rasowym lub religijnym to cios w dobre imię Wrocławia i jego mieszkańców. Każda kolejna manifestacja, na której głośno skandowane są pełne nienawiści, ksenofobiczne hasła, rzuca na Wrocław bardzo ciemne światło – o brunatnym odcieniu.

Dlatego apelujemy do Pana Prezydenta Wrocławia Rafała Dutkiewicza oraz urzędników Urzędu Miasta Wrocławia, funkcjonariuszy wrocławskiej oraz wojewódzkiej komendy policji o podjęcie stanowczych działań.

Po pierwsze – proponujemy, aby we Wrocławiu magistrat zorganizował marsz sprzeciwu wobec przemocy głoszonej przez środowiska skrajnej prawicy, z udziałem prezydenta Wrocławia Rafała Dutkiewicza i urzędników magistratu, przedstawicieli samorządu powiatowego i wojewódzkiego, naukowców, przedsiębiorców, artystów. Wyrażamy nadzieję, że do marszu przyłączą się przedstawiciele wszystkich grup wyznaniowych i etnicznych Wrocławia. To nasz moralny obowiązek, aby pokazać, że nasze miasto faktycznie jest miastem spotkań i otwarcie zaprotestować przeciwko nasyconym przemocą ekscesom organizacji typu ONR we Wrocławiu. Zapraszamy Pana Prezydenta do podjęcia tej inicjatywy i deklarujemy gotowość do współpracy w organizacji tego marszu sprzeciwu.

Po drugie – proponujemy, aby magistrat zacieśnił współpracę z funkcjonariuszami policji w obszarze prewencji oraz karania przestępstw na tle rasowym, narodowościowym i religijnym. Każda informacja o złamaniu prawa na takim tle powinna być potraktowana poważniej niż do tej pory. Taka współpraca powinna mieć także wymiar finansowy. Proponujemy, aby magistrat dofinansował działania lokalnej oraz wojewódzkiej policji w obszarze zapobiegania oraz karania przestępstw na tle rasowym, religijnym lub narodowościowym. Ścisła współpraca urzędników i policji powinna też dotyczyć kolejnych manifestacji organizowanych przez środowiska skrajnie prawicowe. Tak, aby sytuacje otwartego łamania prawa były traktowane bez wahania jako powód do rozwiązania zgromadzenia publicznego.

Po trzecie – Wrocław wspólnie z organizacjami społecznymi oraz zajmującymi się dialogiem religijnym powinien zorganizować akcję usuwania z przestrzeni miejskiej napisów oraz symboli o charakterze jawnie rasistowskim, agresywnym, nawołującym do nienawiści na tle rasowym oraz religijnym. We Wrocławiu zbyt często można zobaczyć na murach swastyki, krzyże celtyckie, hasła o treści nazistowskiej. Ich obecność w mieście często traktowana jest z obojętnością, co tworzy klimat przyzwolenia na tak skandaliczne gesty, jak spalenie kukły żydowskiego mężczyzny.

Jesteśmy przekonani, że manifestacja ONR we Wrocławiu – podobnie, jak inne zgromadzenia organizowane przez środowiska skrajnej prawicy – była inicjatywą zdecydowanej mniejszości osób o radykalnych poglądach. Wierzymy, że Wrocław to ciągle miasto otwarte i tolerancyjne, którego mieszkańcy są nastawieni przyjaźnie do obcokrajowców, do ludzi o innym kolorze skóry i innego wyznania. Ale uważamy też, że wrocławski magistrat oraz instytucje odpowiedzialne za bezpieczeństwo publiczne powinny zaangażować się bardziej w zapobieganie oraz karanie aktów przemocy (symbolicznej oraz fizycznej) na tle rasistowskim oraz religijnym.

Wrocław – Europejska Stolica Kultury 2016 nie zasługuje na to, aby przez ekscesy grupki miłośników skrajnie prawicowych idei doklejano mu etykietę miasta wrogiego wszelkiej inności. Dlatego zachęcamy urzędników do wspólnego działania i deklarujemy pełną gotowość do współpracy”.

Podpisano:

Marek Karabon (Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia)
Łukasz Maślanka (Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia)
Filip Matusiak (Stowarzyszenie Akcja Miasto)
Przemysław Filar (Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia)
Piotr Szymański (Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia)
Agnieszka Imiela (Stowarzyszenie Akcja Miasto)
Aleksander Obłąk (Stowarzyszenie Akcja Miasto)
Katarzyna Kajdanek (Instytut Socjologii UWr, Akcja Miasto)
Katarzyna Kusowska (Stowarzyszenie Akcja Miasto)
Lucyna Matyja (Stowarzyszenie Akcja Miasto)
Zbigniew Stanczyk (Rycerz Swietego Franciszka)
Jacek Pluta (Instytut Socjologii UWr)
Aleksandra Adamowicz (Stowarzyszenie Akcja Miasto)
Jakub Kuś (Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia)
Sandra Domańska (Stowarzyszenie Akcja Miasto)
Justyna Kajta (Instytut Socjologii, Uniwersytet Wrocławski)
Jakub Nowotarski (Stowarzyszenie Akcja Miasto)
Arkadiusz Kuna (Stowarzyszenie Akcja Miasto)
Zarząd Fundacji Dom Pokoju
Agata Krasowska (Instytut Socjologii UWr)
Ewa Żabska (Stowarzyszenie Akcja Miasto)
Karolina Bieniek (Fundacja Art Transparent)
Ewa Jasińska (Stowarzyszenie Akcja Miasto)
Karolina Freino, artystka, as. ASP im. E. Gepperta we Wrocławiu
Olga Nowaczyk (Instytut Socjologii UWr.)
Anna Groszek
Aleksandra Zienkiewicz (Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia)
Adam Mrozowicki (Instytut Socjologii UWr.)

***
Fot. StaSta, Wrocław Hydral.